Daha önce diabet hastalığı olmayan ve ilk kez gebeliği sırasında şeker metabolizmasında bozukluk görülen hastalar gestasyonel diabet olarak tanımlanır. Bu amaçla gebeliğin 24 ila 28 haftaları arasında “50 gr. Glukoz Tarama Testi” uygulanır. Bu test için herhangi bir saatte, aç veya tok olmasına bakılmaksızın 50 gr. Glukoz içeren su içirildikten 1 saat sonra kan şekerine (venöz plazma glukoz düzeyi) bakılır. Kan şekeri 140 mg/dL veya üzerinde saptanan gebelere 100 gr. OGTT (Oral glukoz tolerans testi) yapılır.
100 gr. OGTT testi için 3 gün herhangi bir yiyecekten kısıtlama olmaksızın ve günde 150 gr.dan fazla karbonhidrat alan hasta, testin yapılacağı gün sabah aç karnına ( 8-14 saat açlık) laboratuvara gelerek önce açlık kan şekeri için kan örneği verir. Daha sonra 100 gr. Glukoz içeren su içirildikten 1, 2 ve 3 saat sonra kan şekerine (venöz plazma glukoz düzeyi) bakılır. Bu test sırasında gebe oturur halde beklemeli ve sigara içmemelidir. Bakılan bu 4 kan şekeri düzeyinden en az 2 değerin yüksek çıkması gestasyonel diabet tanısını koydurur. 100 gr. OGTT testi için önerilen eşik değerler: Açlık kan şekeri: 105 mg/dL, 1.saat: 190 mg/dL, 2. Saat: 165 mg/dL ve 3. Saat 145 mg/dL dir. Eğer sadece bir tanesi yüksek çıkmış ise OGTT testi 32- 34. Haftalarda tekrar edilir.
Tanı konulmayan ve takip edilmeyen gestasyonel diabetli gebelerde bebeklerinde problem çıkması normal gebelere oranla 2 kat artmıştır. Bu nedenle gestasyonel diabet tanısı konulan hastalar daha sık aralarla takip edilirler (1-2 hafta ara ile). Önce sadece diyetisyenler tarafından düzenlenen diet ile takip edilirler. Diyetisyenler sizin kilonuza göre, yeme alışkanlıklarınızı da göz önüne alarak uygun bir diet hazırlarlar. Bu dieti uygulayan gestasyonel diabetik gebeler yemekten 2 saat sonra bakılan tokluk kan şekeri ile takip edilirler. Uygun diete rağmen tokluk kan şekeri düzeyi 120 md/dL. üzerinde saptanan hastalara insulin tedavisi başlanır. Pek çok gestasyonel diabetik gebede insuline gerek duyulmaz.
Bebeğin annne karnında izlenmesi ve doğum şekli yukarıda bahsedilen diabetik gebelerinki gibidir.
Gestasyonel diabet saptana gebeler doğumdan 6 hafta sonra 75 gr. OGTT testi yaptırarak şeker metabolizmaları araştırılır.
GDM için risk faktörleri
- İleri annelik yaşı
- Tip 2 diabet açısından aile öyküsü
- Hamilelik öncesi kilo alımı
- Hamilelikte aşırı kilo alımı
- Doymuş yağlardan zengin beslenme
- Çoklu doymamış yağlardan fakir beslenme
- Fiziksel aktiveteden yoksun yaşam tarzı